O OESTE AMERICANO. A CONQUISTA DO OESTE I

Este é o primeiro dunha serie de capítulos do Oeste Americano, coñecido como o ”Salvaxe Oeste”. Neste primeiro capítulo desenvólvense unha serie de acontecementos que van servir de base para os próximos capítulos.

Ao oír falar do Oeste Americano, vén á mente aqueles westerns que nos presentan a vida dos colonos, foraxidos, pistoleiros e axentes da xustiza. Con todo a realidade é ben distinta a como o representan nas películas. Elixir entre a verdade e a lenda do Oeste, o cinema elixiu a lenda.

A febre do ouro en California, a guerra de Secesión (Guerra Civil) e o exterminio ou confinamento dos últimos nativos americanos (mal chamados indios) poderían ser o comezo, interludio e final da conquista do Oeste.

Só pasaron 40 anos entre a avalancha de mineiros de 1849 e o fin case total da resistencia nativa, no masacre de Wounded Knee de 1890. Un dos acontecementos máis dramáticos da chamada Conquista do Oeste.

A idea que se ten hoxe do Oeste non ten moito que ver coa idea que tiñan as primeiras xeracións de estadounidenses. A nosa imaxe do Oeste foi modulada por centos de westerns.

É probable que o Oeste Americano comece en San Luís (A porta do Oeste). Intrépidos exploradores, militares, acaparadores de Terras e outros moitos en busca dunha vida mellor e por suposto a febre do ouro, procedentes de todo o mundo sobre todo dos propios Estados Unidos e de Europa. Calcúlase que entre 1840 e 1860 unhas 400.000 persoas percorreron o 3.219 Km da senda de Oregón, enfrontándose á enfermidade, a morte, o esgotamento e outras dificultades.

Os pioneiros que viaxaban pola senda de Oregón utilizaban carretas máis pequenas e lixeiras que as que mostran nas películas, e os animais de tiro non adoitaban ser cabalos, senón bueyes e mulas

Aínda son visibles os surcos das caravanas. O camiño foise modificando co tempo a medida que os pioneiros descubrían atallos.

O certo é que a Conquista do Oeste foi un enfrontamento entre pobos emigrantes: os brancos (para distinguilos dos nativos, pois tamén había afroamericanos) por unha banda, os nativos americanos por outro. Os cherokees, semínolas e os hurones entre outros foron expulsados por tribos máis poderosas antes de que chegasen os brancos. Os sioux habitaban os bosques do Medio Oeste, coa chegada dos brancos obrigóuselles a emigrar e asentáronse nas grandes chairas. Os apaches permanecían nómades, seguindo as migracións dos bisontes. Á chegada dos novos poboadores estaba a piques de finalizar a súa lenta migración. Os comanches adoptaron o cabalo (bos xinetes) e comezaron a migrar cara ao Sur.

. Os nativos americanos estaban demasiado ocupados pelexándose entre se para prestar atención aos invasores do Leste. Levaban séculos guerreando pero as súas guerras non eran de exterminio, como as que estaban a piques de sufrir. Os invasores á parte de diezmar as mandas de bisontes estenderon o cólera e outras enfermidades.

Un dos grandes mitos da senda de Oregón que por fin se está desmentindo é que as tribos de nativos americanos eran unha ameaza para os pioneiros. A verdade é que as relacións entre os emigrantes e nativos eran máis complexas.

Os pioneiros atravesaban as terras de varias tribos, como os sioux, cheyennes, comanches…En xeral, os pioneiros estaban cheos de paranoia ante os ataques dos nativos e é esa paranoia a que perdurou na memoria popular. Os nativos vían aos pioneiros como potenciais socios comerciais. Facían trueques cos emigrantes por baratijas, subministracións e cabalos. Mesmo coidaban o gando.

Ao principio foron moi serviciales. Un aspecto interesante da senda de Oregón foi o enxeño dos nativos para cruzar os ríos. Había que vadear numerosos ríos, e os shoshones, os pawnees e os sioux eran moi hábiles realizando esta tarefa.

Co transcorrer do tempo, as relacións empeoraron. Os pioneiros con frecuencia disparaban aos pacíficos nativos.

Rinker Bock sinalo a National Geographic: “Durante uns 20 anos foron moi amigables a diferenza da impresión que se ten nas películas de Hollywood. Pero cando os nativos americanos déronse conta de que o home branco estaba alí para matar o bisonte, e fíxose en cantidades inimaxinables. Os nativos fixéronse hostís e declararon a guerra”.

Na segunda parte do artigo, expoñerase o porque diezmaron os rebaños de bisontes e a forma de guerrear os nativos que non é como o mostran nas películas.

Os nativos americanos e os seus grandes xefes, merecen un capítulo aparte.